Vận Tải Đa Phương Thức – Vai Trò Và 6 Loại Hình Phổ Biến

Vận tải đa phương thức đã trở thành một phương pháp vận chuyển hàng hóa ngày càng phổ biến trong ngành logistics. Đây là hệ thống linh hoạt và tích hợp các phương thức vận tải khác nhau, đáp ứng đa dạng nhu cầu của khách hàng và mang lại nhiều lợi ích cho doanh nghiệp. Vậy bạn đã tìm hiểu kỹ về hình thức vận tải kết hợp này, trong bài viết dưới đây chúng tôi sẽ giải thích tất cả những vấn đề liên quan đến vận tải đa phương thức.

Vận tải đa phương thức là gì?

Vận tải đa phương thức là việc vận chuyển hàng hóa bằng ít nhất hai phương thức vận tải khác nhau dựa trên hợp đồng vận tải đa phương thức, theo khoản 1 Điều 2 Nghị định 87/2009/NĐ-CP.

Người kinh doanh vận chuyển đa phương thức có trách nhiệm đảm bảo an toàn của hàng hóa từ khi nhận hàng ở một nước cho đến khi hàng hoá được vận chuyển đến nước khác thông qua các phương tiện vận chuyển như đường bộ, đường sắt, đường thủy, hàng không. Vận tải đa phương thức có thể thực hiện cả trong và ngoài lãnh thổ của Việt Nam.

Để xác định hợp đồng vận chuyển đa phương thức trong thương mại quốc tế, cần tuân theo các dấu hiệu pháp lý như:

• Sử dụng ít nhất hai phương thức vận chuyển khác nhau.
• Vận chuyển hàng qua các nước khác nhau.
• Có hợp đồng vận chuyển quốc tế đa phương thức.
• Sử dụng biên lai vận chuyển đa phương thức cho toàn bộ chặng đường.
• Vận chuyển do một người kinh doanh vận chuyển đảm nhiệm.
• Thanh toán cước phí cho cả chặng đường.
• Áp dụng chế độ chịu trách nhiệm thống nhất.

1/ Đặc điểm của vận tải đa phương thức

• Sử ít nhất 2 phương thức vận tải trở lên đường bộ, đường sắt, đường thủy, hàng không.
• Người kinh doanh vận tải đa phương thức không tham gia vào hoạt động vận tải đa phương thức dưới tư cách đại lý của người gửi hàng hay người chuyên chở, mà có tư cách như người chủ ủy thác.
• Người kinh doanh vận tải đa phương thức chịu trách nhiệm đối với hàng hóa trong suốt quá trình vận chuyển, từ khi nhận hàng đến khi hàng đến nơi người nhận. Trách nhiệm này có thể được thiết lập theo chế độ trách nhiệm thống nhất hoặc từng chặng, tùy thuộc vào thỏa thuận giữa các bên liên quan.
• Trong vận tải đa phương thức, hàng hóa thường được giao nhận ở các quốc gia khác nhau.
• Việc vận chuyển của các đơn vị xếp dỡ tiêu chuẩn trong chuỗi vận chuyển door to door một cách liên tục.
• Không được mở bao bì khi thay đổi phương tiện vận tải dù sử dụng những phương thức vận tải khác nhau trong suốt quá trình vận chuyển.
• Một số tổ chức vận tải đơn giản hoá được các chứng từ và đưa ra mức giá vận chuyển khác nhau.
• Đảm bảo việc vận chuyển hàng hóa diễn ra liên tục trên tất cả các tuyến với chi phí hiệu quả. Đáp ứng được đầy đủ nhu cầu của chủ hàng, dựa trên cơ sở đơn giản hoá về chứng từ.

2/ Vận tải đa phương thức có vai trò thế nào?

Vận tải đa phương thức đang trở thành xu hướng hàng đầu trong ngành logistic, đóng vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ phát triển nhanh chóng các hoạt động thương mại. Dưới đây là những vai trò quan trọng của vận tải đa phương thức:

• Vận tải đa phương thức giúp nâng cao khả năng cạnh tranh về giá cả và chất lượng. Giảm chi phí vận chuyển và just-in-time, từ đó dẫn đến giảm chi phí của hàng hóa và sản xuất.
• Việc mở rộng mạng lưới vận tải và sử dụng loại hình vận tải đa phương thức cho phép chuyên chở khối lượng hàng hoá lớn và hiệu quả kinh tế cao hơn.
• Vận tải đa phương thức giảm thiểu việc sử dụng chứng từ không cần thiết thông qua sự hợp tác giữa chính phủ và doanh nghiệp. Từ đó giúp đơn giản hóa các thủ tục trong hoạt động vận tải và giảm bớt rào cản cho doanh nghiệp trong hoạt động kinh doanh.
• Nhanh chóng tiếp cận thị trường thông qua mạng lưới vận tải. Hơn nữa, hoạt động thị trường trong nước, còn có thể mở rộng ra thị trường quốc tế. Thúc đẩy sự phát triển của nền kinh tế quốc gia và khuyến khích tăng trưởng kinh tế và thương mại quốc tế.

Các loại hình vận tải đa phương thức phổ biến

Vận tải đa phương thức đang được nhiều doanh nghiệp vận tải áp dụng để nâng cao hiệu quả vận chuyển. Có nhiều loại hình vận tải đa phương thức được kết hợp trong thực tế để đáp ứng đa dạng các nhu cầu vận chuyển hàng hóa. Dưới đây là một số loại hình vận tải đa phương thức phổ biến:

1/ Vận tải đường biển kết hợp vận tải hàng không

Mô hình vận tải đa phương thức này kết hợp những ưu điểm của vận tải đường biển và hàng không một cách tối ưu. Bằng cách sử dụng mô hình kết hợp này, hàng hóa không chỉ được vận chuyển với khối lượng lớn thông qua đường biển, mà còn đảm bảo tốc độ vận chuyển nhanh chóng thông qua đường hàng không. Đây là một mô hình vận chuyển hàng hóa đa phương thức được nhiều công ty vận tải và khách hàng ưu tiên sử dụng và khai thác.

Mô hình kết hợp tốc độ của vận tải hàng không và tính kinh tế của vận tải đường biển. Mô hình này phổ biến trong vận chuyển từ khu vực Viễn Đông sang châu Âu cho các loại hàng hóa giá trị cao và hàng hóa thời vụ. Đường hàng không đảm bảo tính thời vụ và giá trị hàng hóa sau khi hàng hóa được vận chuyển bằng đường biển đến cảng chuyển tải.

2/ Vận tải đường bộ kết hợp vận tải hàng không

Việc đưa vận tải ô tô vào mô hình vận tải hàng hóa đa phương thức này là nhằm đáp ứng nhu cầu gom hàng, phân phối hàng hóa ở giai đoạn đầu và cuối của toàn bộ quá trình vận chuyển. Theo đó, hàng hóa sẽ được vận chuyển nhanh hơn, đáp ứng thời gian tập kết hàng để vận chuyển. Đồng thời, mô hình kết hợp vận tải đường bộ và hàng không đáp ứng được vấn đề giao nhận ở điểm cuối. Vận tải hàng không đóng vai trò là cầu nối, rút ngắn thời gian chuyển phát nhanh trong suốt quá trình.

3/ Vận tải đường sắt kết hợp vận tải đường bộ

Giới hạn của mô hình này là chỉ áp dụng cho các hợp đồng vận chuyển khi điểm giao nhận có đường sắt đi qua. Tương tự như mô hình vận tải ô tô – hàng không, vận tải ô tô đóng vai trò là phương tiện trung chuyển hàng hóa khi vận chuyển bằng đường sắt từ điểm xuất phát đến điểm đích cuối cùng.

4/ Vận tải đường biển – đường thủy nội địa kết hợp vận tải đường bộ

Đây là mô hình kết hợp sự linh hoạt giữa vận tải ô tô và hàng không. Người kinh doanh vận tải sử dụng ô tô để thu gom hàng hoá và tập trung tại các cảng hàng không. Đồng thời, vận tải hàng không thực hiện trung chuyển hàng hóa trên các tuyến bay đường dài. Lợi thế của mô hình là đáp ứng nhanh chóng nhu cầu giao nhận hàng hóa, đặc biệt trên các tuyến quốc tế như châu Âu – châu Mỹ, Thái Bình Dương và Đại Tây Dương. Sự kết hợp này tối ưu hóa thời gian và hiệu quả vận chuyển, mang lại lợi ích cho các doanh nghiệp và thương mại quốc tế.

5/ Vận tải hỗn hợp 2RIS

Khách hàng nên chỉ lựa chọn mô hình vận tải hỗn hợp này khi hàng hóa không đòi hỏi thời gian vận chuyển nhanh. Quá trình vận chuyển theo mô hình này có thể mất nhiều thời gian của khách hàng. Ban đầu, hàng hóa được chuyển giao nhanh chóng bằng đường bộ và vận tải nội thủy đến điểm tập kết. Sau đó, vận chuyển xuất khẩu bằng vận tải đường biển. Khi đến nơi, quá trình vận chuyển tiếp tục bằng đường sắt, đường bộ và vận tải nội thủy để đến tay người nhận. Tuy nhiên, điều này có thể làm kéo dài thời gian giao hàng cho khách hàng.

Vận tải đa phương thức là xu hướng phát triển trong logistics, tận dụng ưu điểm của các phương thức vận chuyển khác nhau như đường bộ, đường biển, hàng không và đường sắt. Điều này mang lại nhiều lợi ích như tăng cường cạnh tranh về giá cả, giảm chi phí và đảm bảo tính linh hoạt.

Với khả năng kết nối nhanh chóng và hiệu quả, vận tải đa phương thức đáp ứng nhu cầu vận chuyển đa dạng của khách hàng. Đây là xu hướng tương lai, mở ra cơ hội mở rộng thị trường và kết nối quốc tế. Vận tải đa phương thức đóng vai trò quan trọng trong nâng cao hiệu suất và phát triển bền vững của ngành vận chuyển hàng hóa.