Vận Tải Đường Sắt, Ưu Nhược Điểm Và Thông Tin Cần Biết

Cập nhật ngay báo giá xe ba bánh chở hàng mới nhất, rẻ nhất tại xưởng sản xuất, chiết khấu đến 5%, bảo hành chính hãng 12 tháng, miễn phí vận chuyển tận nơi.

Hiện nay, trong ngành giao thông vận tải có nhiều hình thức vận chuyển đang hoạt động như vận tải đường biển, vận tải đường bộ, vận tải hàng không, vận tải đường sắt,… Mỗi loại hình đều có ưu nhược điểm riêng và phù hợp với từng tính chất của các loại hàng hóa khác nhau. Hôm nay, chúng tôi sẽ giúp bạn tìm hiểu rõ hơn về loại hình vận tải đường sắt, đặc điểm là gì, vận chuyển được các loại hàng hóa nào và thủ tục gửi nhận hàng tại nhà ga.

Thế nào là vận tải đường sắt?

Từ khi đường sắt bắt đầu hoạt động thì vận tải đường sắt đã bắt đầu hình thành và duy trì đến ngày hôm nay. Vận tải đường sắt được xem là một loại hình vận tải lâu đời và phổ biến trong lĩnh vực vận chuyển hàng hóa. Tàu hỏa tàu cao tốc là các phương tiện vận tải đường sắt, chúng hoạt động trên một đường ray được lắp cố định và điểm dừng là các nhà ga.

Tại Việt Nam vận tải đường sắt đang sử dụng hệ thống tàu hỏa Bắc Nam. Hệ thống tàu cao tốc vẫn đang được nghiên cứu và thi công, dự kiến hoạt động trong thời gian sớm nhất. Vận tải đường sắt có tính ổn định cao, thời gian cố định, kế hoạch rõ ràng nên có thể tính toán được thời gian vận chuyển và giao hàng. Phương thức này cũng không bị ảnh hưởng nhiều bởi yếu tố thời tiết.

Đặc điểm riêng biệt của ngành vận tải đường sắt

• Ngành vận tải đường sắt luôn có những phương tiện dự trữ để xử lý những tình huống xảy ra đột xuất, đáp ứng tốt nhất yêu cầu của khách hàng.
• Ngoài những đặc điểm chung trong quá trình sản xuất vận tải, vận tải đường sắt vẫn có những đặc điểm riêng biệt, nổi bật, là lợi thế cạnh tranh của ngành.
• Hoạt động sản xuất vận tải đường sắt diễn ra liên tục, thường xuyên, không bị ngắt quãng.
• Vận tải đường sắt phủ rộng tất cả các vị trí của đất nước nhờ tuyến đường sắt Bắc Nam xuyên Việt. Do đó, vận tải đường sắt có tính phân tán rộng, đáp ứng tốt nhu cầu vận chuyển ở mọi miền Tổ quốc.
• Quy mô hoạt động của hệ thống vận tải đường sắt tương đối lớn, có thể ví như một dây chuyền sản xuất liên thông, các bộ phận có chức năng riêng và hoạt động liền mạch, bổ trợ cho nhau.
• Vận tải đường sắt có tính độc nhất vì không có phương tiện vận tải khác có thể hoạt động trên tuyến đường vận chuyển đó, điều này có được nhờ cơ sở hạ tầng có tính chuyên dụng cho một loại phương tiện nhất định.
• Hệ thống cầu cơ sở hạ tầng, cơ sở vật chất hoàn toàn riêng biệt, không giống với các loại hình vận tải khác. Từ hệ thống đường hầm, hệ thống tín hiệu, tuyến đường di chuyển, cách thức hoạt động đều dành riêng cho ngành vận tải đường sắt.

Một vài ưu, nhược điểm khi vận tải hàng hóa bằng đường sắt

Ưu điểm

Chi phí thấp, ổn định

Chi phí để vận tải hàng hóa bằng đường sắt luôn ở mức ổn định, không bị biến động nhiều bởi thị trường, giá nhiên liệu,… Mức phí vận chuyển hàng hóa bằng đường sắt cũng thấp hơn các loại hình vận tải khác.

Do đó có thể thấy, ưu điểm của loại hình vận tải đường sắt là chi phí thấp, giúp khách hàng tiết kiệm hơn trong quá trình vận chuyển hàng hóa. Lượng nhiên liệu để vận chuyển hàng hóa khối lượng lớn với quãng đường 650km là 4.55 lít, ít hơn nhiều so với các phương tiện vận tải đường bộ, đường hàng không.

Vận tải đường sắt có thể đơn giản hóa việc phân bổ chi phí đầu vào của các thùng hàng và lên kế hoạch cho các chuyến đi nhờ cước phí ít biến động về giá, ổn định trên thị trường.

Vận chuyển hàng khối lượng lớn

Vận tải đường sắt không giới hạn nhiều về kích thước, khối lượng hàng hóa vận chuyển. Hàng hóa được chuyên chở bằng các toa tàu, có thể linh hoạt số lượng toa để vận chuyển số lượng hàng hóa cần thiết trong một lần di chuyển.

Không bị kẹt xe hay ảnh hưởng bởi thời tiết

Vì có cơ sở hạ tầng sử dụng riêng, nên vận tải đường sắt không bị tình trạng kẹt xe, có hệ thống điều khiển đường ray cho mỗi chuyến tàu khi vận hành. Điều kiện thời tiết như nắng, mưa, thay đổi khí hậu cũng không ảnh hưởng đến khả năng vận hành, không làm giảm chất lượng sản phẩm.

Đảm bảo an toàn cho hàng hóa 

Thiết kế các toa tàu rộng rãi, kết cấu chắc chắn, kín đáo nên hàng hóa được bảo vệ khỏi các tác động của thời tiết, gây hư hỏng, hao hụt, thất thoát hàng hóa.

Thời gian cố định, ít biến động

Nhờ có hệ thống cơ sở hạ tầng riêng nên việc lên kế hoạch cho các chuyến đi cũng đơn giản hơn, đảm bảo thời gian vận chuyển như đã cam kết. Thời gian hoạt động cố định, ít xảy ra sự cố về thời gian khi vận tải hàng hóa bằng đường sắt.

Nhược điểm

Phạm vi vận chuyển bị hạn

Hệ thống đường sắt Bắc Nam chỉ dừng lại ở các nhà ga cố định của một tỉnh, vì thế mà khi vận chuyển hàng hóa bằng đường sắt gây khó khăn trong việc nhận hàng cho những ai ở xa nhà ga. Vận tải đường sắt không linh hoạt như vận tải đường bộ vì chỉ có những tuyến cố định, nên thường kết hợp hai loại hình này với nhau để vận chuyển hàng hóa đến tay người dung

Khó khăn trong việc phát sinh hàng hóa vận chuyển

Vận tải đường sắt ít bị biến động về thời gian nhưng lại gây trở ngại lớn với những khách hàng cá nhân nhỏ lẻ, phát sinh thêm hàng hóa trong quá trình vận chuyển. Thời gian và lộ trình di chuyển đã được lên kế hoạch sẵn, chỉ cho phép dừng tại các nhà ga cố định nên rất khó khăn trong các trường hợp phát sinh hàng hóa.

Chỉ phù hợp vận chuyển hàng khối lượng lớn

Đối với các loại hàng hóa khối lượng nhỏ, cần thời gian vận chuyển nhanh sẽ không phù hợp với loại hình vận tải đường sắt. Đối với hàng hóa tải trọng lớn thì tiết kiệm được chi phí khá nhiều cho đơn vị gửi hàng.

Các loại hàng hóa vận chuyển được bằng đường sắt

Hình thức vận tải đường sắt, không quy định nhiều về các loại hàng hóa có có thể vận chuyển được, các loại hàng hóa cho phép vận chuyển bằng đường sắt được liệt kê bên dưới:

• Hàng rời, hàng nhỏ lẻ, hàng ghép.
• Vải, giày da và các sản phẩm tương tự.
• Quần áo, giày dép, may mặc, xuất nhập khẩu.
• Các sản phẩm bằng nhựa, hạt nhựa, cao su…
• Thành phẩm nông nghiệp, công nghiệp.
• Hàng cơ khí, máy móc, thiết bị các loại.
• Nội thất nhà ở, vật liệu công trình.
• Phụ tùng các loại xe như ô tô, xe máy
• Vận chuyển xe ô tô, xe máy
• Các mặt hàng sản xuất,tiêu dùng…
• Hàng hóa làm bằng giấy bao bì, carton
• Các mặt hàng bulong, ốc vít, đinh tán…

Ngoài những mặt hàng trên, vận tải đường sắt cũng quy định một số loại hàng hóa không được phép vận chuyển như:

• Các loại chất dễ cháy nổ, như xăng dầu, chất phóng xạ….
• Tử thi, hài cốt, vật chất có mùi hôi thối ảnh hưởng đến chất lượng hàng hóa khác.
• Động vật còn sống, động vật hoang dã,…
• Hàng dễ gãy vỡ như thủy tinh, chén bát,…
• Hàng có giá trị cao như vàng, bạc, ngọc ngà…

Các bước nhận và gửi hàng bằng đường sắt

Thủ tục quy trình gửi hàng bằng tàu hỏa

• Khai báo thông tin, đăng ký sử dụng dịch vụ vận tải đường sắt theo quy định công ty dịch vụ vận tải đường sắt Việt Nam. Những đơn hàng có giá trị, quy mô lớn sẽ được thực hiện trên hợp đồng bằng những điều khoản, điều kiện được sự đồng ý của hai bên. Chú ý cần giữ lại chứng từ, biên nhận, hóa đơn bên vận tải để dễ dàng đối chiếu, kiểm soát.
• Đóng gói theo quy định vận tải đường sắt, đảm bảo thực hiện đầy đủ và đúng chuẩn trước khi đưa đến kho bãi. Cần phải chủ động bảo quản hàng hóa của mình đúng cách để hạn chế thấp nhất tình trạng hư hỏng hàng hóa.
• Xếp dỡ hàng hóa theo quy định thời gian của từng loại hàng hóa. Mỗi ga sẽ có những quy định khác nhau, khách hàng cần tìm hiểu kỹ để thực hiện theo, không làm ảnh hưởng đến thời gian di chuyển.

Thủ tục nhận hàng tại nhà ga

• Khai báo thông tin yêu cầu nhận hàng và đầy đủ thông tin người gửi hàng. Bổ sung biên nhận, hoặc mã vận đơn vận chuyển nếu có để thúc đẩy việc nhận hàng diễn ra nhanh chóng hơn.
• Nộp CMND/CCCD, giấy giới thiệu nhận hàng và các hồ sơ liên quan.
• Thanh toán phí vận chuyển nếu có. Với hàng nhập khẩu sẽ phải nộp phí hải quan.
• Nhận hàng và xếp dỡ hàng hóa theo thời gian quy định của nhà ga.
• Thực hiện thủ tục ra cổng theo quy định của nhà ga.

Vận tải đường sắt là một loại hình vận chuyển có tính ổn định cao cả về chi phí, thời gian vận chuyển. Bên cạnh đó, vận tải đường sắt cũng không quy định quá nhiều về loại hình hàng hóa, khối lượng, kích thước. Dù còn một số khuyết điểm, nhưng vận tải đường sắt vẫn được nhiều người lựa chọn khi vận chuyển hàng hóa tải trọng lớn, tiết kiệm chi phí hơn các loại hình vận tải khác.